Ubhubhane: yintoni, kutheni kusenzeka kwaye kufuneka wenze ntoni

Umxholo
Ubhubhane unokuchazwa njengemeko apho isifo esosulelayo sisasazeka ngokukhawuleza kwaye singalawuleki kwiindawo ezininzi, sifikelele kumanqanaba ehlabathi, oko kukuthi, asikhawulelwanga kwisixeko esinye, ingingqi okanye ilizwekazi.
Izifo ezosulelayo ziyosulela, zinokusasazeka ngokulula, ziyosulela kakhulu kwaye zisasazeka ngokukhawuleza.

Yintoni omele uyenze ngexesha lobhubhane
Ngexesha lendyikityha yokufa kuyimfuneko ukuphinda phinda ukhathalelo ebesele lusetyenziswa yonke imihla, oku kungenxa yokuba kubhubhane inani labantu abosulelekileyo liphezulu kakhulu, nelithanda ukusasazeka kwalo. Ke, kubalulekile ukuthintela ukunxibelelana nabantu abagulayo okanye ababonisa iimpawu ezibonisa isifo esosulelayo, nxiba iimaski ezifanelekileyo ukunqanda ukubhencwa kwiarhente esosulelayo, uvale umlomo kunye nempumlo xa ukhohlela okanye uthimla kwaye uphephe ukuthinta amehlo impumlo nemilomo.
Ukongeza, kubalulekile ukuhlamba izandla rhoqo ukunqanda ukosuleleka kunye nosulelo oluvela kwabanye abantu, kuba izandla zakho zezona ndlela zilula zokufumana nokusasaza izifo.
Kukwabalulekile ukuba uqaphele izindululo zabasemagunyeni kwezempilo, ukunqanda ukuhamba kunye nokungena rhoqo ezindlwini kunye nokuxinana kwabantu ngexesha lobhubhane, kuba kwezi meko kukho ithuba lokudluliselwa kwesi sifo.
Ubhubhane omkhulu
Ubhubhane wamva nje ubekho ngo-2009 kwaye wabangelwa kukusasazeka okukhawulezileyo phakathi kwabantu namazwekazi kwintsholongwane ye-H1N1, neyathi yaziwa ngokuba yintsholongwane i-influenza A okanye intsholongwane yehagu yehagu. Lo mkhuhlane waqala eMexico, kodwa kungekudala wanda waya eYurophu, eMzantsi Melika, kuMbindi Merika, eAfrika naseAsia. Ke, uMbutho wezeMpilo weHlabathi (i-WHO) wawuchaza njengobhubhane ngenxa yobukho bentsholongwane yomkhuhlane kuwo onke amazwekazi ngendlela ekhawulezayo, ekhulayo kunye nenkqubo. Ngaphambi komkhuhlane A, umkhuhlane waseSpain wenzeka ngo-1968 okhokelele ekufeni kwabantu abamalunga nesigidi esinye.
Ukongeza kumkhuhlane, uGawulayo wachazwa njengobhubhane ukusukela ngo-1982, kuba intsholongwane ebangela esi sifo ikwazile ukusasazeka ngokulula nangokukhawuleza phakathi kwabantu. Nangona iimeko kungoku zingakhuli ngomlinganiselo ofanayo nowangaphambili, uMbutho wezeMpilo weHlabathi usamthatha uGawulayo njengobhubhane, kuba into eyosulelayo inokusasazeka ngokulula.
Esinye isifo esasulelayo esasithathwa njengobhubhane yikholera, eyayinoxanduva lweziqendu ezi-8 zobhubhane, esokugqibela sixelwe ngo-1961 siqala e-Indonesia sisasazeka kwilizwekazi lase-Asiya.
Okwangoku, iZika, i-Ebola, iDengue kunye neChikungunya zithathwa njengezifo ezixhaphakileyo kwaye ziye zafundwa ngenxa yesifo sazo ngenxa yokuhambisa lula.
Qonda into ekhoyo kunye nendlela yokuyikhusela.
Yintoni ethanda ukuvela kobhubhane?
Enye yezinto ezithanda ubhubhane namhlanje kukuhamba ngokulula kwabantu ukusuka kwenye indawo ukuya kwenye ngexeshana elifutshane, ukuququzelela ukuba iarhente eyosulelayo ingahanjiswa iye kwenye indawo ize ke ikwazi ukosulela abanye abantu.
Ukongeza, abantu bahlala bengazi ukuba bayagula kuba bengazibonakalisi iimpawu zosulelo, kwaye abanalo nokhathalelo lobuqu okanye lwezempilo, olunokuthi lubonise ukosuleleka nosulelo phakathi kwabantu abaninzi.
Kubalulekile ukuba ubhubhane achongwe ngokukhawuleza ukuze kuthathwe amanyathelo afanelekileyo okuthintela usulelo phakathi kwabantu kunye nokukhusela ukusasazeka kwe-arhente eyosulelayo.