Isifo sikaCrohn's Rash: Sijongeka kanjani?

Umxholo
- Iimpawu zolusu
- Izilonda zePerianal
- Izilonda zomlomo
- Isifo seMetastatic Crohn
- I-Erythema nodosum
- IPyoderma gangrenosum
- Iswekile ’emnandi
- Iimeko ezihambelanayo
- Impendulo kwiziyobisi
- Ukusilela kweVitamin
- Imifanekiso
- Kutheni le nto isenzeka
- Unyango
- Nini ukubona ugqirha
- Umgca wezantsi
Isifo sikaCrohn luhlobo lwesifo sokukrala kwamathumbu (IBD). Abantu abanesifo sikaCrohn banamava ngokudumba kwindlela yabo yokugaya, enokuthi ikhokelele kwiimpawu ezinje:
- intlungu zesisu
- urhudo
- ukuhla ukusinda
Kuqikelelwa ukuba ukuya kuthi ga kwipesenti ezingama-40 zabantu abanesifo sikaCrohn bafumana iimpawu ezingabandakanyi ukugaya ukutya.
Indawo apho iimpawu zivela khona ngaphandle kwendlela yokugaya ulusu.
Kutheni isifo sikaCrohn sinokuchaphazela ulusu lusaqondwa kakuhle. Isenokuba ngenxa:
- iziphumo ngqo zesi sifo
- amajoni omzimba
- impendulo kumayeza
Qhubeka ufunda ukuze ufunde okungakumbi ngesifo sikaCrohn kunye nesikhumba.
Iimpawu zolusu
Abantu abanesifo sikaCrohn banokuvelisa izilonda ezahlukeneyo zolusu. Makhe sihlolisise ezinye zazo ngezantsi.
Izilonda zePerianal
Izilonda zePerianal zibekwe kufutshane ne-anus. Banokuba zezi:
- bomvu
- ukudumba
- kubuhlungu ngamanye amaxesha
Izilonda zePerianal zinokuthatha ukubonakala okuhlukeneyo, kubandakanya:
- izilonda
- amathumba
- ukuqhekeka, okanye ukwahlukana kolusu
- fistula, okanye unxibelelwano olungaqhelekanga phakathi kwamalungu omzimba amabini
- iithegi zolusu
Izilonda zomlomo
Izilonda zinokubakho nasemlonyeni. Xa kuvela izilonda zomlomo, unokuzibona izilonda ezibuhlungu ngaphakathi emlonyeni wakho, ngakumbi ngaphakathi kwezidlele okanye imilebe.
Ngamanye amaxesha ezinye iimpawu zinokubakho, kubandakanya:
- imilebe eqhekekileyo
- amabala abomvu okanye aqhekekileyo ezimbombeni zomlomo, ekuthiwa yi-angular cheilitis
- Imilebe idumbile okanye iintsini
Isifo seMetastatic Crohn
Isifo seMetastatic Crohn sinqabile.
Ezona ndawo zixhaphakileyo ezichaphazelekayo zezi:
- ubuso
- amalungu esini
- iziphelo
Inokufumaneka kwakhona kwiindawo apho amabala amabini esikhumba ahlikihla kunye.
Ezi zilonda zihlala zibonakala ngathi zi-plaque, nangona kwezinye iimeko zinokujongeka njengezilonda. Anombala obomvu okanye o-purplish ngombala. Izilonda zemetastatic zinokuvela ngokwazo okanye ngokwamaqela.
I-Erythema nodosum
I-Erythema nodosum ibonakaliswa ngamaqhuma abomvu abomvu okanye amaqhuqhuva avela phantsi kolusu kuphela.
Zifumaneka rhoqo kwiziphelo zakho ezisezantsi, ngakumbi ngaphambili kwe-shin yakho. Umkhuhlane, ukubanda, iintlungu, kunye neentlungu nazo zinokwenzeka.
U-Erythema nodosum ngowona mbonakaliso wesikhumba oqhelekileyo wesifo sikaCrohn. Kwakhona rhoqo, kodwa hayi rhoqo, kungqamana ne-flare-up.
IPyoderma gangrenosum
Le meko iqala ngoqhuqhumba kulusu oluya kuthi ekugqibeleni lube sisilonda okanye isilonda esinesiseko esimthubi. Unokuba nesilonda esinye se-pyoderma gangrenosum lesion okanye ezininzi izilonda. Indawo eqhelekileyo yimilenze.
Njenge-erythema nodosum, i-pyoderma gangrenosum inokwenzeka rhoqo xa kusenzeka i-flare-up. Xa izilonda ziphilisa, kunokubakho ukonakala okukhulu. Malunga neepesenti ezingama-35 zabantu banokuphinda babuye kwakhona.
Iswekile ’emnandi
Isifo sikaSweet's sibandakanya iipilisi ezinobomvu ezibomvu ezigubungela intloko, isibilini neengalo. Ziyenzeka ngokwahlukeneyo okanye zikhule kunye ukwenza ipleyiti.
Ezinye iimpawu zeswekile's syndrome zibandakanya:
- ifiva
- ukudinwa
- iintlungu
- iintlungu
Iimeko ezihambelanayo
Ezinye iimeko zinxulunyaniswa nesifo sikaCrohn kwaye zinokubangela neempawu zesikhumba. Eminye imizekelo ibandakanya:
- Psoriasis
- vitiligo
- Inkqubo ye lupus erythematosus (SLE)
- amyloidosis ezenzekelayo
Impendulo kwiziyobisi
Kwezinye iimeko, izilonda zesikhumba zifumaneka kubantu abathatha uhlobo lweyeza le-biologic elibizwa ngokuba yi-anti-TNF drug. Ezi zilonda zijongeka njenge-eczema okanye i-psoriasis.
Ukusilela kweVitamin
Isifo sikaCrohn singakhokelela kukungondleki, kubandakanya ukusilela kweevithamini. Iindidi zezi zinto zinokubangela iimpawu zolusu. Imizekelo ibandakanya:
- Ukusilela kweZinc. Ukusilela kwe-Zinc kubangela amabala abomvu okanye iipleyiti ezinokuba nazo neepustules.
- Ukunqongophala kwentsimbi. Ukunqongophala kwentsimbi kubangela amabala abomvu, aqhekekileyo kwiimbombo zomlomo.
- Ukusilela kweVitamin C. Ukunqongophala kuka Vitamin C kubangela ukopha phantsi kolusu, nto leyo ebangela ukuba kuvele amabala afana nemivumbo.
Imifanekiso
Iimpawu zesikhumba ezinxulumene nesifo sikaCrohn zinokubonakala zahluke kakhulu, kuxhomekeke kuhlobo lwazo kunye nendawo ezihlala kuyo.
Skrolela kule mifanekiso ilandelayo yeminye imizekelo.
Kutheni le nto isenzeka
Akuqondwa kakuhle ukuba isifo sikaCrohn sibangela njani iimpawu zesikhumba. Abaphandi bayaqhubeka nokuphanda lo mbuzo.
Nantsi into esiyaziyo:
- Ezinye izilonda, ezinjenge-perianal kunye ne-metastatic lesions, zibonakala zibangelwa ngqo sisifo sikaCrohn. Xa zenziwe biopsied kwaye zavavanywa ngemicroscope, izilonda zinempawu ezifanayo nesifo esisisiseko sokugaya ukutya.
- Ezinye izilonda, ezifana ne-erythema nodosum kunye ne-pyoderma gangrenosum, kukholelwa ukuba zabelana ngeendlela zesifo kunye nesifo sikaCrohn.
- Ezinye zeemeko ezizimeleyo ezibangela iimpawu zesikhumba, njenge-psoriasis kunye ne-SLE, zidibene nesifo sikaCrohn.
- Izinto zesekondari ezinxulumene nesifo sikaCrohn, njengokungondleki kunye namayeza asetyenziswa kunyango, kunokubangela neempawu zesikhumba.
Ke ngoku konke oku kungadibana njani? Njengezinye iimeko ezizimeleyo, isifo sikaCrohn sibandakanya amajoni omzimba ahlasela iiseli ezisempilweni. Yiyo le ekhokelela kukudumba okunxulunyaniswa nemeko.
Izifundo zezilwanyana zibonise ukuba iseli yomzimba ebizwa ngokuba yiseli ye-Th17 ibalulekile kwisifo sikaCrohn. Iiseli ze-Th17 zinxulunyaniswa nezinye iimeko ezizimeleyo, kubandakanya nezo zinokuchaphazela ulusu.
Kananjalo, ezi seli zinokuba likhonkco phakathi kwesifo sikaCrohn kunye neempawu ezininzi zesikhumba ezinxulumene noko.
Olunye uphononongo lubonisa ukuba zininzi izinto zokuzikhusela komzimba ezinxulunyaniswa nesi sifo.
Nangona kunjalo, uphando olongezelelweyo lufunekayo ukujongana nekhonkco phakathi kwesifo sikaCrohn kunye nesikhumba.
Unyango
Kukho iintlobo zonyango ezinokubakho kwizilonda zesikhumba ezinxulumene nesifo sikaCrohn. Unyango oluthile olufumanayo luya kuxhomekeka kuhlobo lwezilonda zesikhumba onazo.
Ngamanye amaxesha amayeza anokunceda ukunciphisa iimpawu zesikhumba. Eminye imizekelo yamayeza anokubonelelwa ngumboneleli wakho wezempilo kubandakanya:
- ii-corticosteroids, ezinokuba ngumlomo, ukujova, okanye umxholo.
- iziyobisi ezikhuselayo, ezinje nge-methotrexate okanye i-azathioprine
- amayeza anti-ukudumba, ezifana sulfasalazine
- i-anti-TNF biologics, enje nge-infliximab okanye i-adalimumab
- i-antibiotics, enokukunceda kwi-fistula okanye kwi-abscesses
Olunye unyango olunokubakho lubandakanya:
- Ukuyeka i-anti-TNF biologic ukuba ibangela iimpawu zesikhumba
- ukucebisa ngokuncedisa iivithamini xa ukungondleki kubangele ukunqongophala kweevithamini
- ukwenza utyando ukususa i-fistula, okanye i-fistulotomy
Ngamanye amaxesha, iimpawu zesikhumba zingenzeka njengenxalenye yesifo sikaCrohn's flare-up. Xa oku kusenzeka, ukulawula i-flare-up kunokunceda ekunciphiseni iimpawu zolusu.
Nini ukubona ugqirha
Ukuba unesifo sikaCrohn kwaye uhlakulele iimpawu zesikhumba okholelwa ukuba zihambelana nemeko yakho, yenza idinga kunye nomboneleli wakho wezempilo.
Banokufuna ukuthatha i-biopsy ukumisela ukuba yintoni ebangela iimpawu zakho.
Ngokubanzi, kuhlala kungumgaqo olungileyo wesithupha ukubona umboneleli wakho wezononophelo lwempilo ukuba ubona iimpawu zolusu:
- gubungela indawo enkulu
- ukusasazeka ngokukhawuleza
- zibuhlungu
- babe namadyungudyungu okanye ulwelo olunamanzi
- yenzeka ngomkhuhlane
Umgca wezantsi
Abantu abaninzi abanesifo sikaCrohn baya kuba neempawu ezichaphazela iindawo ezingezizo ezokugaya ukutya.
Enye yezi ndawo ulusu.
Zininzi iintlobo ezahlukeneyo zezilonda zesikhumba ezinxulumene nesifo sikaCrohn. Ezi zinokwenzeka ngenxa:
- iziphumo ngqo zesi sifo
- izinto ezithile zomzimba ezinxulunyaniswa nesi sifo
- iingxaki ezinxulumene nesi sifo, njengokungondleki
Unyango lunokuxhomekeka kuhlobo lwesilonda. Kuhlala kubandakanya ukuthatha iyeza ukunceda ukukhulula iimpawu zakho.
Ukuba unesifo sikaCrohn kwaye uqaphele iimpawu zesikhumba ocinga ukuba zinokuhambelana, jonga umboneleli wakho wezempilo.